Een verjaardag. Een borrel. Een feestje. Er is iedere week wel minstens één sociaal event met mensen die elkaar (nog) niet kennen, maar waar het wel algemeen wenselijk is om nader kennis te maken. Ik ben niet vies van een beetje netwerken, als ik in een extraverte bui ben. Maar vaker blijf ik toch liever in mijn eigen bubbel hangen met de mensen die ik al wel ken.
Niet echt bevorderlijk voor het stretchen van je comfortzone, wel lekker veilig… Maar of je nou wel of niet in een sociaal extraverte buit bent, er komt altijd zo’n moment. Zo’n persoon… Hij staat al een tijdje vlak bij je. Hij houdt wat small talk gaande met je groepje of met jou. Bla bla bla, niks aan de hand. Er valt een korte stilte. Hij kijkt weer naar je op, nu iets geïnteresseerder dan daarnet.
“Zo”, zegt hij.
“Vertel eens…” Je voelt ‘m aankomen…
“Wat doe jij in het dagelijks leven?”
Waarom is dit altijd zo stom?! In een fractie van een seconde vervloek je deze man omdat hij zo’n voorspelbare vraag aan je stelt om je beter te leren kennen. En je vervloekt jezelf omdat je je antwoord op deze vraag wéér niet op orde hebt. Een goed voorbereide elevator pitch zou een fantastische reactie kunnen zijn. Die perfecte mini presentatie om in één vloeiende beweging een interessante conversatie te starten, jezelf te personal branden, een diepe indruk achter te laten en het zaadje te planten in iemands hoofd en hart voor een veelbelovende toekomstige relatie met jou, bezegeld door de uitwisseling van contactgegevens.
Suffe vraag, suf antwoord
Vroeger overkwam mij dikwijls dat ik weer niks had voorbereid. Het enige waar ik dan aan kon denken was: suffe vraag? Suf antwoord. Dus ik stamelde maar wat over de twee flutterige baantjes die ik deed om mijn hoofd boven water te houden. “Ik free-lance hier en daar wat, je kent het wel… Het is niet echt top, maar het betaalt de huur. Ben dan ook op zoek naar iets anders…”
Hij antwoordde dan nog goedbedoeld: “Oh ja, wat zoek je dan precies?”
“Tja, dat weet ik eigenlijk nog niet zo goed…” Niet lang hierna loopt het gesprekje een beetje vast, omdat de man teleurgesteld beseft dat hij je niet kan helpen en dat jij hem ook niet kan helpen. Hij druipt af om elders zijn netwerk uit te breiden. Ik voelde me altijd verschrikkelijk daarna. En daarom, lieve vrienden is de ‘Wat doe jij’ vraag leuk voor niemand. Helaas zullen er altijd mensen blijven die deze vraag op je los laten en het netwerken noemen. Ik maakte me er zelf ook regelmatig schuldig aan. Maar nu is het genoeg!
De Birthday Pitch
De voorspelbaarheid van ‘Wat doe jij’ heeft ook een groot voordeel. Je kunt je er op voorbereiden, omdat je weet dat je hem altijd wel een keer krijgt. Daarom is een goede elevator pitch bedenken zeker geen verspilde moeite. Eigenlijk zou het praatje een birthday pitch moeten heten en geen elevator pitch. Hoe vaak komt het nou voor dat je stomtoevallig met een persoon die voor jou zakelijk interessant is, in een lift belandt? In mijn wereld zijn er niet eens liften. Feestjes daarentegen…
Wat te doen met de ‘Wat doe je’ vraag? Wat je sowieso niet wil is er een vervelend gevoel aan overhouden zoals ik in bovenstaand voorbeeld. Je wilt de ander ook geen vervelend gevoel geven. Wat je wel wilt is in eerste instantie de ander een handje helpen om de sufheid van zijn vraag te transformeren in een niet-suf gesprek. Verder wil je alles van die perfecte pitch: een stimulerende conversatie, Jezelf personal branden, een diepe indruk achter laten en het zaadje planten in zijn hoofd en hart voor een veelbelovende toekomstige relatie, bezegeld door de uitwisseling van jullie contactgegevens.
Stap 1: Pixar Pitch
In eerste instantie kun je de wat doe je-vraag heel kort beantwoorden: “Ik ben een … (dokter, IT-er, helpdesk medewerker, spiritueel leider, dierenverzorger, singles coach…). Hou het bij één woord. De vraag steller zal ongetwijfeld meer willen weten, al is het maar uit beleefdheid. En dan?
Met een beetje zoeken zijn er veel leuke creatieve hacks voor je birthday pitch te vinden. Het leukste antwoord op de ‘Wat doe je’-vraag vond ik bij business auteur Daniel Pink: de Pixar Pitch. Je antwoord stelt een stevig staaltje storytelling ten toon, zoals het standaard narratief van alle Pixar films. Het zorgt ervoor dat je toehoorder op het puntje van zijn stoel zit en wil weten hoe het verhaal afloopt. En bij Pixar is dat altijd happy natuurlijk. Wel eens in slaap gevallen tijdens zo’n film? Precies. Het is ook een uitstekende manier om een niet zo sexy beroep om te toveren in een bloedstollend verhaal. Dit is wat je doet. Je neemt pen en papier en je schrijft op:
Er was eens …
Iedere dag …
Op een dag …
Daarom …
En daarom …
Totdat uiteindelijk …
Vul bij de puntjes met een paar korte zinnen in hoe jij de mensheid redt met jouw expertise. Mijn Pixar pitch zou bijvoorbeeld zijn:
Er was eens een mooie vrijgezelle prinses van 30. Iedere dag was ze op zoek naar haar prins. Hoopvol maakte ze haar dagelijkse rondes op datingsites en af en toe had ze dates, van wie ze in het begin veel verwachtte, want hun profielen waren leuk. Maar na vele teleurstellingen, stelde ze haar wensen naar beneden bij, op aanraden van bezorgde vriendinnen. Op een dag liet een de zoveelste vrijer haar in de kou staan. Daarom besloot ze dat ze meer waard was dan het ‘doe maar gewoon’ advies van haar vriendinnen. In plaats van passief eventuele vrijers te begluren in een telefoonschermpje ging ze actief haar eigen regels te maken door te love hacken. Daardoor begon ze veel meer lol te krijgen in haar eigen leven. In plaats van te zoeken en te kniezen werd ze onweerstaanbaar en hervond ze de leiding over haar leven. Wie is hier nou de prinses! Uiteindelijk zat ze zo lekker in haar vel dat ze niet eens meer zo geïnteresseerd in prinsen was. En nu is zij koningin want ze kreeg uiteindelijk geen prins, maar een koning. Einde.
Stap 2: Keer de vraag om en stel hem in 5 fasen
Je toehoorder zal aangenaam verrast zijn na dit verhaal en wellicht vol vragen zitten. Maar weersta nog even de neiging om die te beantwoorden want je toehoorder laten praten is om vele redenen interessanter: je creëert een spanningsboog, zodat je de nieuwsgierigheid van je partner gedurende het gesprek vast houdt; het is leerzamer om iets over de ander te leren, dan je eigen verhaal weer te vertellen en mensen praten nou eenmaal het liefst over zichzelf. Als jij je ego opzij kunt zetten om de ander die ruimte te laten, zullen velen je dankbaar zijn, tenzij je de ‘wat doe je’ vraag op de juiste manier stelt, natuurlijk. Dit is hoe je het doet.
Hij: “Haha, dat klinkt net als een sprookje! Maar hoe doe je dat dan? Geef eens een voorbeeld”
Jij: “Ik beloof je dat ik je al mijn geheimen vertel, maar eerst wil ik iets van jou weten”
Wat je hier doet is dat je de vraag omkeert. Voordat je jezelf prijs geeft is het zijn beurt om te vertellen wie hij is. En voordat je in dezelfde ‘wat doe je’ valkuil stapt, deel je je vraag op in vijf fasen om hem een prettig vertel stramien te bieden, zonder dat je hem gelijk in het diepe gooit.
- “Waar werk je?” Concreter en verrassender dan ‘wat doe je’.
- “Hoe kwam je erbij om dat te doen?” Toont interesse in zijn geschiedenis.
- “Wat vind je het leukst aan je werk?” Geeft een positieve draai aan het gesprek.
- “Hoe was het voor je toen je daar begon?” Toont dat je oprecht nieuwsgierig bent naar zijn drijfveren.
- “Hoe benader je je werk nu?” Neemt het verhaal mee terug naar het heden en toont interesse in zijn groeiproces.
Bij deze vijf stappen is het belangrijk om echt geconcentreerd te luisteren naar je partner en je niet te laten afleiden. Laat de ander uitgebreid praten en onderbreek hem absoluut niet met jouw oordelen, meningen en adviezen, ook niet in je lichaamstaal. Pas dan ben je klaar voor fase 6. - Vind en verbind jullie verhalen door te relateren aan iets wat jullie gemeenschappelijk hebben. Je partner heeft je talloze punten gegeven waarop je kan inhaken: “Wat je net vertelde over … vind ik erg herkenbaar! Ik heb ook zo’n … enzovoorts.”
Stap 3: Gééf
Deze stap vind ik de leukste. Nu je wat meer weet over de problemen, verlangens en drijfveren van je gesprekspartner kan je hem iets aanbieden. Dit is een ongelooflijk krachtige tool om een diepe connectie te leggen met iemand, waardoor je in de toekomst bij die persoon sowieso niet meer stuk kan. Dat zijn dikke punten, zowel voor je karma als voor je ego. Maak er daarom je gewoonte van om altijd iets weg te geven bij een eerste contact. Hoe? Nou, zo:
- Introduceer hem aan iemand die interessant voor hem zou kunnen zijn.
- Vraag of je iets naar hem mag opsturen waar hij wellicht echt iets aan heeft. Dat kan een tekst, een filmpje, een website of een ander soort media zijn. Dan heb je gelijk zijn contactgegevens. Geef daarbij ook jouw contactgegevens.
- Als je hem graag nog een keer wilt zien, kun je eindigen met een uitnodiging om eens wat dieper op bepaalde dingen in te gaan (zoals al jouw geheimen, die hij nog van je tegoed heeft) in een persoonlijk gesprek op een later moment.
- Zorg er altijd voor dat je de eerste bent die het gesprek netjes afsluit en ga weer je eigen weg. Vergeet later niet om je beloftes van punt 1 en 2 waar te maken.
Laatste tips
Wees geen suffe muts zoals ik was en zorg dat je je praatje goed hebt voorbereid. Schrijf hem op. Vertel hem een paar keer aan vrienden en vraag ze om feedback. Ik heb je een hoop waardevolle informatie gegeven in één artikel. Het kan handig zijn om een paar steekwoorden voor jezelf op een spiekbriefje te zetten en dit als birthday pitch cheat sheet mee te nemen naar iedere borrel, verjaardag en feest. Succes!
